Klony bo właśnie o nich będziemy dzisiaj rozmawiać, to organizmy posiadające identyczny materiał genetyczny, każdy z ich fragmentów DNA jest dokładnie taki sam. Pewnie od razu nachodzi cię myśl, gdzie takiego klona można zobaczyć? Nie trzeba wcale daleko szukać, wystarczy się trochę rozejrzeć. Możemy je spotkać na ulicy, w autobusie lub może nawet we własnym domu!
Na kartach historii możemy odnaleźć liczne koncepcje naukowe, które z czasem okazały się być bardzo odległe od rzeczywistości, jak na przykład teoria geocentryczna, która ustąpiła miejsca astronomii heliocentrycznej Kopernika. W historii genetyki również nie brakuje śmiałych, lecz błędnych hipotez, niekiedy obalonych dopiero po wielu długich latach. Wśród nich na uwagę zasługują liczne pomyłki na drodze do poznania właściwości kwasów nukleinowych: DNA i RNA.
To zadziwiające, ale temat ratujących życie modyfikacji genetycznych wciąż wzbudza niepokój, a nawet odrazę wśród niektórych, jednocześnie będąc jednym z największych eksperymentów w dziejach świata. Braki w edukacji? Zapewne niewiele osób chorujących na cukrzycę ma świadomość, że insulina, która ratuje im życie powstała właśnie za sprawą rekombinacji genetycznych. Przyjrzyjmy się historii badań, które przyczyniły się do rozwoju technik modyfikacji genetycznych, tak znacząco poprawiając nasze codzienne życie.
Analiza kleszcza pod kątem obecności krętków Borrelia, analiza cytologii cienkowarstwowej LBC. Te i wiele innych badań przeprowadza się z użyciem metody diagnostycznej PCR. Warto zagłębić się w historię powstania tego narzędzia badawczego, wykorzystywanego głównie w diagnostyce molekularnej wielu chorób. Jest to niezwykle wszechstronna metoda jeśli chodzi o rodzaj materiału, który może zostać poddany analizie. Kto stoi za tym medycznym sukcesem?
Wyjątkowo gościem "Genetyki" nie jest genetyk, lecz artysta. Reżyser zafascynowany nauką, a genetyką w szczególności. Piotr Brożek jest absolwentem reżyserii w Gdyńskiej Szkole Filmowej, historii na UMCS w Lublinie oraz intermediów w gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni Grzegorza Klamana, gdzie jest obecnie doktorantem. W ramach pracy w Laboratorium Edukacji i Animacji zrealizował pierwsze w Polsce warsztaty Digital Storytelling.
Wszystkie komórki w ludzkim ciele mają takie samo DNA, a jednak tworzą bardzo różne tkanki. Jak to możliwe? Jeśli ciekawi Was odpowiedź na to pytanie, to jesteście we właściwym miejscu!
Czy zastanawialiście się kiedykolwiek, dlaczego komórki tworzące tkanki w naszym organizmie różnią się od siebie? A może wiecie, dlaczego pomiędzy bliźniakami jednojajowymi, pomimo tego samego zestawu DNA, występują różnice? Albo chcielibyście wiedzieć, jak wpływa na Was środowisko, w którym żyjecie?
Pierwszy ludzki genom został zsekwencjonowany stosunkowo niedawno – projekt Human Genome Project (HGP) został zakończony w kwietniu 2003 roku. Zsekwencjonowanie wszystkich 3 miliardów nukleotydów, tworzących ludzki genom, zajęło naukowcom z całego świata 13 lat i kosztowało blisko 5 miliardów dolarów. Dzisiaj, dzięki niezwykłemu postępowi technicznemu i zastosowaniu najnowszych osiągnięć naukowo-technologicznych zsekwencjonowanie genomu ludzkiego możliwe jest nawet w 24 godziny!
Czy możemy zobaczyć DNA? Oczywiście! Co więcej, możemy je zobaczyć, dotknąć go a nawet… zjeść. Robimy to zresztą każdego dnia, bo DNA znajduje się we wszystkich zjadanych przez nas częściach roślin, w mięsie zwierząt i w jajach. W zasadzie… znajduje się ono wszędzie wokół nas i w środku nas – bo każdy organizm je posiada w każdej swojej komórce. Jak się o tym przekonać? Wyizoluj DNA we własnej kuchni!
Jak to jest, że codziennie spożywamy geny, a jednak wydaje się, że nie ponosimy z tego tytułu żadnych konsekwencji? To naprawdę fascynujące pytanie, na które postaram się odpowiedzieć w tym krótkim artykule.
Kwasy nukleinowe są kluczowymi cząsteczkami, dzięki którym zachowana jest ciągłość życia na Ziemi. To właśnie dzięki wyewoluowaniu cząsteczek DNA i RNA możliwe jest funkcjonowanie tak złożonych struktur jak komórki. Mogą one nie tylko przeprowadzać wiele skomplikowanych rekacji biochemicznych składających się na metabolizm, ale też dzielić się i przekazywać DNA komórkom potomnym. Cząsteczka DNA jest czymś w rodzaju biologicznej instrukcji, która zawiera w sobie ogrom informacji dotyczących tego, jak budować białka, które są niezbędne do funkcjonowania każdej komórki, tkanki - i w końcu - całego organizmu.
Zmiany w DNA odgrywają kluczową rolę w transformacji nowotworowej komórek. Od niedawna możemy odczytać całe DNA, włącznie z jego „ciemną materią”, z próbek nowotworów od tysięcy pacjentów. Dostępność takich danych, a także nowe narzędzia analityczne, ukazują niepoznane aspekty biologii raka. Odkrycia te już przynoszą korzyści pacjentom onkologicznym.
Genetyka dziś to bardzo szybko rozwijająca się nauka. To również dynamicznie rozwijający się biznes. Co to oznacza dla chorego? W praktyce tyle, że może wybierać pomiędzy dobrymi i tańszymi rozwiązaniami, a droższymi, często lepszymi.
Sekwencjonowanie całego genomu, w skrócie WGS, rozpoczęło już nową erę medycyny personalizowanej. Na czym polega ta technologia i dlaczego niebawem będzie standardem w medycynie?