Brzmi co prawda baśniowo, ale jest jak najbardziej realistyczne! W roku 2008, na archipelagu Svalbard, a dokładniej na wyspie Spitsbergen, otworzono Globalny Bank Nasion. Co to takiego? Dlaczego jest tak niesamowicie ważny?
Chociaż historia biobankowania sięga zarania pierwszych badań naukowych, to przez długi czas biobanki nie doczekały się odpowiednich regulacji prawnych, które dostarczyłyby jasnych i przede wszystkim uniwersalnych wytycznych dotyczących ich funkcjonowania. Czy biobankowanie jest bezpieczne? Czy są odpowiednie regulacje prawne?
Polisa na życie i szansa na poprawę jakości tego życia – to tylko niektóre z komentarzy, jakie na temat korzyści dla pacjentów, wynikających z biobankowania, można usłyszeć od osób pracujących z chorymi onkologicznymi. Nie oznacza to jednak, że hasło biobankowanie budzi w społeczeństwie hurraoptymizm. Obawy i kontrowersje dotyczą zwłaszcza ochrony danych osobowych i trudnej historii ciężko chorego człowieka. To co nieznane może wzbudzać lęk i opór, a w polskim społeczeństwie termin „biobankowanie” dla laików, którzy nie są związani z medycyną, nie jest znany.
Kiedy w badaniach genetycznych dotyka się przetwarzania danych osobowych ? Czy sam fakt braku informacji od kogo pochodzi materiał biologiczny pozwala mówić o anonimowych danych? Czym się kierować wybierając pomiędzy anonimizacją, a pseudonimizacją ? Czy dane genetyczne do w ogóle dane osobowe....?
To już dziesiąte wydanie Genetyki! Nie możemy w to uwierzyć, ale cieszymy się ogromnie 🙂 Dostajemy od Was dużo wiadomości z propozycjami tematów, o których chcielibyście przeczytać, z komentarzami do naszych artykułów, a nawet propozycjami współpracy. Cieszy nas każda wiadomość i z przyjemnością realizujemy zagadnienia, o których najczęściej wspominacie.
To wydanie poświęcone jest biobankom – czym są, jakie są, po co w ogóle istnieją, czy przyczyniają się do rozwoju nauki i czy należy się obawiać deponowania swoich tkanek? Zapytaliśmy kilku specjalistów z różnych dziedzin o ich spojrzenie na biobanki, o istniejące regulacje prawne i o bezpieczeństwo naszych danych. Temat w sam raz na wiosnę – niech stopnieją resztki naszego braku zaufania i skute lodem pokłady egoizmu. Współpracujmy, ku chwale medycyny.
w imieniu Zespołu Redakcyjnego FiMG, Dr Paula Dobosz |
Materiał biologiczny, taki jak tkanki, krew, rośliny, nasiona oraz specyficzne komórki wraz ze zbiorem opisujących je danych stanowi podstawę do większości badań na polu medycyny, biotechnologii i rolnictwa. Taki imponujący zbiór, skupiający tysiące, a nawet i miliony próbek, które mogą być wykorzystane w celach naukowych nazywany jest biobankiem. Biobanki napędzają dynamiczny rozwój medycyny, umożliwiając projektowanie nowych terapii spersonalizowanych. Czym dokładnie są i na jakich zasadach funkcjonują te nietypowe kolekcje?
Wciąż korzystasz z markera i papierowego zeszytu podczas katalogowania próbek? Klniesz pod nosem podpisując PCRówki? Przeżywasz koszmar, gdy etanol kapnie na podpisane wieczko? Może zamiast o nowym termocyklerze warto pomyśleć o kupnie w ramach kolejnego grantu czegoś innego… systemu, który pozwoli niesamowicie przyspieszyć i ułatwić katalogowanie próbek?
Biobankowanie ma olbrzymi potencjał w ulepszaniu diagnostyki i sposobów leczenia różnych trapiących społeczeństwo schorzeń. Materiał zbierany jest zarówno od osób chorych, jak i zdrowych, dlatego każdy z nas może się do tych badań „dołożyć”. Czy warto i po co? A może to jest niebezpieczne? Już wyjaśniamy!
Nie lada gratka - profesor Naomi Allen opowiada nam o kulisach swojej pracy. Jest główną naukowczynią w brytyjskim UK Biobank i profesorką epidemiologii na wydziale Nuffield Department for Population Health na Uniwersytecie Oksfordzkim.
W każdym wydaniu polecamy interesującą i wartą przeczytania pozycję. Czas jest wyjątkowo cenny we współczesnym świecie – zatem pojawią się tutaj tylko te książki, które sami przeczytaliśmy i mamy pewność co do ich wartości merytorycznej. Warto zainwestować i warto przeczytać.
Jurgen Thorwald dokumentuje niezwykłe momenty w historii medycyny. Mimo, że jego najsłynniejszą książką jest „Stulecie chirurgów”, my postanowiliśmy polecić Wam trudniejszą w odbiorze, bardziej mroczną lekturę. „Pacjenci” traktują o narodzinach transplantologii. Czym były „blue babies”? Czy przeszczep od małpy może się w ludzkim organizmie przyjąć? Kiedy zaczęto rozumieć działanie układu zgodności tkankowej i immunosupresji? Na te i inne pytania znajdziecie odpowiedź w „Pacjentach”. Szczególnie polecamy tę książkę tym, którym podobał się film o Zbigniewie Relidze „Bogowie”, gdyż świetnie uzupełnia pokazane w nim wątki i nadaje im szerszy kontekst. Przy czym warto zaznaczyć, iż nie jest to lektura dla każdego. Dni pacjentów poddawanych pionierskim zabiegom pełne były bólu. Dominowała uporczywa terapia, fachowo nazywana też terapią daremną. Jednak, gdyby nie ci ludzie, medycyna nie byłaby w stanie pomagać dziś dzieciom z chorobami serca, ludziom chorym na białaczki, niewydolność nerek czy marskość wątroby. Książka Thorwalda jest niejako pomnikiem dla tych cichych bohaterów i doskonałą ilustracją ogromnego przełomu w medycynie, jaki dokonał się w ciągu zaledwie jednego pokolenia.
Mało jest w biologii cząsteczek tak ważnych dla naszego przeżycia, jak przeciwciała. Dzięki nim jesteśmy w stanie walczyć z zagrożeniami w postaci bakterii, wirusów czy komórek nowotworowych. Służą one także jako nowoczesne metody terapii wielu chorób. Po rozwinięcie tych wątków zapraszam do przeczytania artykułu.
Wiersz poleceń systemu operacyjnego Linux to potężne narzędzie do edycji i przetwarzania danych dla biologów zajmujących się danymi sekwencyjnymi. Genomika nie może istnieć bez bioinformatyki, a może odwrotnie...? 😉
Starzenie się. Jak prawidłowo zdefiniować proces, z którym mamy do czynienia na co dzień i który jest nam tak dobrze znany z własnych doświadczeń, jak również i z wnikliwej obserwacji otaczającego nas, dynamicznie zmieniającego się społeczeństwa?
Kolejny raz musimy polecić Wam całe wydanie, a nie tylko jeden artykuł. Wybaczycie? 🙂 
https://www.nature.com/nature/volumes/590/issues/7845
Oto 15 lutego 2001 roku ukazało się specjalne wydanie “Nature”, niemal w całości poświęcone sekwencjonowaniu ludzkiego genomu. To właśnie wtedy ukazała się pierwsza wersja genomu człowieka – gigantyczny projekt, który wtedy kosztował fortunę i zajął wiele lat. Dzisiaj, 20 lat później, sekwencjonowanie genomu można wykonać już za mniej niż tysiąc dolarów (bez analizy i interpretacji – pamiętajcie, że to właśnie te czynniki są najistotniejsze!), a z każdym dniem rośnie nasza wiedza związana z genomem i tym, co potrafimy już z niego wyczytać, jak tą wiedzę zastosować w medycynie i codziennym życiu.
Jubileuszowe, genomowe wydanie “Nature” z lutego 2021 również stanowi zbiór informacji o genomie – o tym, co wiemy i co dzieje się w obszarze dzisiaj. Interesująca podróż, wybierzcie się na nią na przykład deszczowy w weekend – bo te słoneczne lepiej wykorzystać na aktywność fizyczną na wiosennym powietrzu.
„Kontaminacja” to chyba najbardziej przerażający termin w słowniku każdego biologa molekularnego. Przypadkowe przeniesienie produktu PCR na blaty, plastiki lub sprzęt laboratoryjny może zamienić życie pracowników laboratorium w koszmar na długie tygodnie. Jak nie dopuścić do tej sytuacji? Przedstawiam Wam rozwiązania, które uchronią Was przed fałszywymi pozytywami i oszczędzą mnóstwa frustracji.
W pierwszej części cyklu artykułów o chorobach genetycznych i wadach wrodzonych u psów przedstawiliśmy rasy, które są najczęściej obarczone ryzykiem wystąpienia takich chorób. Zgodnie z zapowiedzią, w niniejszej części omówione zostaną choroby genetyczne i wady wrodzone u tzw. psów „kanapowych”, czyli przedstawicieli mniejszych ras, które na ogół traktowane są jako pieski do towarzystwa „salonowego”.
S02E02: BRCA1 i BRCA2 nie tylko kobiecym postrachem
Geny ryzyka w raku piersi, jajnika i… trzustki?
Geny BRCA1 i BRCA2 kojarzą nam się z rakiem piersi, ewentualnie jajnika – i słusznie. Okazuje się jednak, że pewne warianty tych genów mogą być związane ze znacznie wyższym ryzykiem zachorowania na pewne typy nowotworów również u mężczyzn…
Blog genomowy w odcinkach czytaj całość tutaj.
