Lab i Technologie

Mniej znana historia terapii genowej

Prawdopodobnie każdy z nas słyszał choć trochę o terapiach genowych. Rewolucyjne leki, które zmienią nasze postrzeganie medycyny, jak i dogmaty terapii. W roku 2021 mamy już dostępnych wiele preparatów w sprzedaży! Dojście do tego nie byłoby jednak możliwe bez nieustannej pracy tysięcy ludzi. W tym krótkim artykule postaram się przedstawić kilka mniej znanych faktów i postaci, które przyczyniły się do tej rewolucji.

Bartosz Nowak
Bartosz Nowak 26 kw., 5 minut czytania, poziom średni

Kontrowersyjny twórca metody PCR, który zrewolucjonizował naukę

Analiza kleszcza pod kątem obecności krętków Borrelia, analiza cytologii cienkowarstwowej LBC. Te i wiele innych badań przeprowadza się z użyciem metody diagnostycznej PCR. Warto zagłębić się w historię powstania tego narzędzia badawczego, wykorzystywanego głównie w diagnostyce molekularnej wielu chorób. Jest to niezwykle wszechstronna metoda jeśli chodzi o rodzaj materiału, który może zostać poddany analizie. Kto stoi za tym medycznym sukcesem?

Magdalena Żogała
Magdalena Żogała 26 kw., 4 minut czytania, poziom podstawowy+

Szczęśliwy Piątek, czyli jak odkryto mRNA

W dzisiejszych czasach prawdopodobnie każdy słyszał o zastosowaniu mRNA w nowatorskiej szczepionce przeciwko wirusowi SARS-CoV-2. Wynalezienie tej szczepionki zbiegło się z wyjątkowym jubileuszem, ponieważ w 2020 roku minęło 60 lat od odkrycia mRNA. To wydarzenie spowodowało, że zaczęliśmy jeszcze lepiej rozumieć funkcjonowanie żywych organizmów – również nas samych. Jak to jest więc możliwe, że nikt nie otrzymał Nagrody Nobla za tak przełomowe odkrycie?

Emilia Korczmar 26 kw., 6 minut czytania

Długa historia krótkiej reakcji PCR

Łańcuchowa reakcja polimerazy (PCR) została opracowana w słonecznej Kalifornii. Dziś reakcja PCR jest szybka, skuteczna i powszechna na całym świecie, ale żeby powstała, potrzebnych było wiele wcześniejszych (genialnych!) odkryć i dużo samozaparcia, aby w PCR uwierzyli także inni, nie tylko autorzy metodyki. Dziś PCR jest kluczowa dla wszystkich badań biologicznych, medycznych i środowiskowych. Nie da się przed nią uciec.

Dr Joanna Stojak 26 kw., 5 minut czytania, poziom średni

Przeciwciała (=immunoglobuliny) od A do Z

Mało jest w biologii cząsteczek tak ważnych dla naszego przeżycia, jak przeciwciała. Dzięki nim jesteśmy w stanie walczyć z zagrożeniami w postaci bakterii, wirusów czy komórek nowotworowych. Służą one także jako nowoczesne metody terapii wielu chorób. Po rozwinięcie tych wątków zapraszam do przeczytania artykułu.

Bartosz Nowak
Bartosz Nowak 27 lut, 6 minut czytania, poziom podstawowy+

Biobank – jakość, etyka i prawo w służbie bezpieczeństwu

Chociaż historia biobankowania sięga zarania pierwszych badań naukowych, to przez długi czas biobanki nie doczekały się odpowiednich regulacji prawnych, które dostarczyłyby jasnych i przede wszystkim uniwersalnych wytycznych dotyczących ich funkcjonowania. Czy biobankowanie jest bezpieczne? Czy są odpowiednie regulacje prawne?

Katarzyna Ferdyn
Katarzyna Ferdyn 27 lut, 7 minut czytania, poziom zaawansowany

Przetwarzanie danych osobowych w badaniach genetycznych

Kiedy w badaniach genetycznych dotyka się przetwarzania danych osobowych ? Czy sam fakt braku informacji od kogo pochodzi materiał biologiczny pozwala mówić o anonimowych danych? Czym się kierować wybierając pomiędzy anonimizacją, a pseudonimizacją ? Czy dane genetyczne do w ogóle dane osobowe....?

Piotr Topolski
Piotr Topolski 27 lut, 6 minut czytania, poziom zaawansowany

Biobankowanie – hit czy kit?

Biobankowanie ma olbrzymi potencjał w ulepszaniu diagnostyki i sposobów leczenia różnych trapiących społeczeństwo schorzeń. Materiał zbierany jest zarówno od osób chorych, jak i zdrowych, dlatego każdy z nas może się do tych badań „dołożyć”. Czy warto i po co? A może to jest niebezpieczne? Już wyjaśniamy!

Dr Joanna Stojak 27 lut, 4 minut czytania, poziom podstawowy+

Prewencja kontaminacji: wyniki fałszywie dodatnie w PCR! Jak się przed nimi bronić?

„Kontaminacja” to chyba najbardziej przerażający termin w słowniku każdego biologa molekularnego. Przypadkowe przeniesienie produktu PCR na blaty, plastiki lub sprzęt laboratoryjny może zamienić życie pracowników laboratorium w koszmar na długie tygodnie. Jak nie dopuścić do tej sytuacji? Przedstawiam Wam rozwiązania, które uchronią Was przed fałszywymi pozytywami i oszczędzą mnóstwa frustracji.

Dr Marzena Wojtaszewska
Dr Marzena Wojtaszewska 25 lut, 7 minut czytania, poziom zaawansowany

Katalogowanie próbek w erze cyfrowej: jak kody kreskowe mogą usprawnić życie genetykowi

Wciąż korzystasz z markera i papierowego zeszytu podczas katalogowania próbek? Klniesz pod nosem podpisując PCRówki? Przeżywasz koszmar, gdy etanol kapnie na podpisane wieczko? Może zamiast o nowym termocyklerze warto pomyśleć o kupnie w ramach kolejnego grantu czegoś innego… systemu, który pozwoli niesamowicie przyspieszyć i ułatwić katalogowanie próbek?

Dr Marzena Wojtaszewska
Dr Marzena Wojtaszewska 25 lut, 3 minut czytania, poziom zaawansowany

Skok na biobank, czyli jak działają repozytoria tkanek

Materiał biologiczny, taki jak tkanki, krew, rośliny, nasiona oraz specyficzne komórki wraz ze zbiorem opisujących je danych stanowi podstawę do większości badań na polu medycyny, biotechnologii i rolnictwa. Taki imponujący zbiór, skupiający tysiące, a nawet i miliony próbek, które mogą być wykorzystane w celach naukowych nazywany jest biobankiem. Biobanki napędzają dynamiczny rozwój medycyny, umożliwiając projektowanie nowych terapii spersonalizowanych. Czym dokładnie są i na jakich zasadach funkcjonują te nietypowe kolekcje?

Magda Kopczyńska
Magda Kopczyńska 24 lut, 7 minut czytania

Artysta w świecie nauki  Jak artyści i naukowcy mogą sobie nawzajem pomóc?

Wyjątkowo gościem "Genetyki" nie jest genetyk, lecz artysta. Reżyser zafascynowany nauką, a genetyką w szczególności. Piotr Brożek jest absolwentem reżyserii w Gdyńskiej Szkole Filmowej, historii na UMCS w Lublinie oraz intermediów w gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni Grzegorza Klamana, gdzie jest obecnie doktorantem. W ramach pracy w Laboratorium Edukacji i Animacji zrealizował pierwsze w Polsce warsztaty Digital Storytelling.

Maria Stępień
Maria Stępień 30 sie, 5 minut czytania, poziom średni

Cegiełki życia: białka i kwasy nukleinowe

Aby być na bieżąco z doniesieniami z zakresu genetyki i biologii molekularnej, należy przyswoić sobie kilka podstawowych pojęć oraz zrozumieć kluczowe procesy zachodzące w komórkach żywych organizmów. Niech zatem niniejszy tekst posłuży za krótki przewodnik po tym temacie.

Dr Jakub Piątkowski 30 maj, 5 minut czytania

Sekwencjonowanie genomu w pigułce. O poszukiwaniach igły w stogu siana

Pierwszy ludzki genom został zsekwencjonowany stosunkowo niedawno – projekt Human Genome Project (HGP) został zakończony w kwietniu 2003 roku. Zsekwencjonowanie wszystkich 3 miliardów nukleotydów, tworzących ludzki genom, zajęło naukowcom z całego świata 13 lat i kosztowało blisko 5 miliardów dolarów. Dzisiaj, dzięki niezwykłemu postępowi technicznemu i zastosowaniu najnowszych osiągnięć naukowo-technologicznych zsekwencjonowanie genomu ludzkiego możliwe jest nawet w 24 godziny!

mgr Filip Wolbach
mgr Filip Wolbach 29 maj, 5 minut czytania

Przepis na zabawę DIY: izolacja DNA we własnej kuchni

Czy możemy zobaczyć DNA? Oczywiście! Co więcej, możemy je zobaczyć, dotknąć go a nawet… zjeść. Robimy to zresztą każdego dnia, bo DNA znajduje się we wszystkich zjadanych przez nas częściach roślin, w mięsie zwierząt i w jajach. W zasadzie… znajduje się ono wszędzie wokół nas i w środku nas – bo każdy organizm je posiada w każdej swojej komórce. Jak się o tym przekonać? Wyizoluj DNA we własnej kuchni!

Dr Marzena Wojtaszewska
Dr Marzena Wojtaszewska 29 maj, 2 minut czytania