Lab i Technologie

Skazani przez sędziów, uniewinnieni dzięki DNA

Analizę DNA wykorzystuje się nie tylko do łapania przestępców, ale także do oczyszczania z zarzutów osób niesłusznie skazanych. Skrupulatna re-analiza dowodów pozwala przyjrzeć się zdarzeniom sprzed lat z nowej perspektywy i w końcu poznać prawdę. W wielu przypadkach są to historie, od których włos jeży się na głowie.

Dr Joanna Stojak 31 mar, 7 minut czytania, poziom podstawowy+

Badania genetyczne u nieletnich – czy można testować bezobjawowe dzieci?

Być może natknęliście się już na reklamę testów genetycznych dla dzieci, które miałyby rzekomo dostarczyć informacji na temat tego, „co kryje się w genach maluszka”. Nie tylko predyspozycji do zachorowania na pewne choroby, ale też ewentualnych uzdolnień. Czy testowanie bezobjawowych nieletnich ma sens, tak z punktu widzenia naukowego, jak i etycznego? Czy powinno być zabronione?

Prof. Ewa Bartnik 31 mar, 4 minut czytania, poziom średni

Nano Formuła 1 – czyli o komórkowych wyścigówkach

Świat w nano skali przypomina obcą planetę z filmu science-fiction. Charakteryzuje się niezwykle trudnymi warunkami podobnymi do ciągłego huraganu czy tornada. Mimo tego, nanomaszyny codziennie przemierzają kilometry w naszych komórkach, by zapewnić nam zdrowie. Wciąż jednak nie rozumiemy, jak dokładnie one działają.

mgr Alicja Nowakowska
mgr Alicja Nowakowska 31 mar, 6 minut czytania, poziom podstawowy+

Jak nie zniszczyć sobie DNA?

DNA to wrażliwy twardziel, który potrafi przetrwać tysiące, a nawet miliony lat, ale tylko w odpowiednich warunkach. Okazuje się, że wystarczy chwila nieuwagi i degradacja DNA gotowa. W laboratorium niezwykle ważne jest prawidłowe pobranie, zabezpieczenie, przechowywanie i analizowanie materiału biologicznego, niezależnie od celu badań. Nie ma zatem nic gorszego niż zniszczenie próbki w wyniku błędu ludzkiego. Można jednak temu zapobiec, stosując się do kilku prostych zasad.

Dr Joanna Stojak 31 mar, 6 minut czytania

Nowy poziom regulacji ekspresji genów: interferencja RNA

Wiele mówi się na temat terapii genowych, jednak często zapomina się o mechanizmie, który umożliwił powstanie jednej z gałęzi tych terapii. Czym jest proces interferencji RNA i jak do jego poznania przyczynił się pewien nicień? Jak wykorzystano ten fizjologiczny proces komórkowy do opracowania nowych leków? Jakie choroby można (będzie) dzięki temu leczyć?

avatar
Marta Andrzejewska 30 gru, 8 minut czytania, poziom zaawansowany

Alternatywny splicing, czyli mieć ciastko i zjeść ciastko

Składanie genów to proces bardzo precyzyjny i skomplikowany, ale jak wszystko, można go skomplikować jeszcze bardziej. Okazuje się bowiem, że z jednego transkryptu powstać może nie jeden, ale wiele wariantów dojrzałego mRNA. Na scenę wkracza alternatywny splicing, który prowadzi do powstania niezwykłej różnorodności białek. Może jednak powodować też kłopoty…

Dr Joanna Stojak 30 gru, 6 minut czytania, poziom średni

Inspektor DNA wymierza sprawiedliwość

W kryminalistyce obowiązuje wyścig zbrojeń, żeby nadążyć za dynamiką wciąż popełnianych zbrodni. Technika analizy DNA jest niewątpliwą „gwiazdą” wśród dziedzin wykorzystywanych w naukach kryminalistycznych. Początkowo podchodzono do tej metody bardzo nieufnie, dziś wykonywana jest standardowo. Nie ma w tym winy DNA, że zawsze nas zdradzi. Przyjrzyjmy się najciekawszym sprawom kryminalnym, które rozwiązane zostały dzięki technikom analizy DNA.

Dr Joanna Stojak 30 gru, 7 minut czytania, poziom podstawowy+

Sztuczna inteligencja w medycynie i naukach biologicznych

Sztuczna inteligencja na dobre zadomowiła się w medycynie i naukach biologicznych, podbijając zarówno diagnostykę, jak i rozwój nowych leków czy badania kliniczne, oparte przede wszystkim na metodach laboratoryjnych.

admin
admin 30 gru, 6 minut czytania, poziom zaawansowany

Biopsja – co dzieje się z Twoją tkanką i jak jeszcze możesz ją wykorzystać?

Współczesna diagnostyka wielu chorób nie może obyć się bez biopsji, czyli pobrania próbki materiału biologicznego z potencjalnie zmienionych tkanek. Próbka ta jest następnie poddawana szczegółowej ocenie lub innym, dedykowanym analizom. Co jeszcze możemy zrobić z naszym kawałkiem tkanki, aby wycisnąć z niego jak najwięcej informacji?

dr Maciej Dąbrowski
dr Maciej Dąbrowski 26 wrz, 5 minut czytania, poziom średni

Jak dzisiaj wygląda leczenie raka piersi?

Rak piersi to najczęstszy nowotwór złośliwy występujący wśród Polek. Przez dziesięciolecia naukowcy i lekarze doskonali metody leczenia osiągając naprawdę niesamowite rezultaty. Na progu kolejnej rewolucji, jaką jest wdrożenie personalizacji leczenia onkologicznego, przyjrzyjmy się współczesnym metodom leczenia raka piersi.

Bartosz Nowak
Bartosz Nowak 26 wrz, 6 minut czytania, poziom zaawansowany

Chirurgiczne leczenie raka piersi

Leczenie chirurgiczne raka piersi ewoluowało na przestrzeni ostatnich dekad. Nigdy jednak nie zostało zepchnięte na dalszy plan - nawet przez coraz lepsze, bardziej spersonalizowane leczenie systemowe. Dlaczego chirurgia wciąż jest nam niezbędna? Jak wyglądały pierwsze operacje raka piersi, a jakie standardy panują obecnie? Czym jest mastektomia prewencyjna?

avatar
Marta Andrzejewska 26 wrz, 7 minut czytania, poziom zaawansowany

Burzliwy temat modyfikacji genetycznych. Historia powstania.

To zadziwiające, ale temat ratujących życie modyfikacji genetycznych wciąż wzbudza niepokój, a nawet odrazę wśród niektórych, jednocześnie będąc jednym z największych eksperymentów w dziejach świata. Braki w edukacji? Zapewne niewiele osób chorujących na cukrzycę ma świadomość, że insulina, która ratuje im życie powstała właśnie za sprawą rekombinacji genetycznych. Przyjrzyjmy się historii badań, które przyczyniły się do rozwoju technik modyfikacji genetycznych, tak znacząco poprawiając nasze codzienne życie.

Magdalena Żogała
Magdalena Żogała 29 cze, 10 minut czytania, poziom średni

Świecąca rybka i inne ciekawostki – mniej znane oblicze GMO

Genetycznie modyfikowane organizmy mają „różne twarze”. W tym krótkim artykule chciałbym przedstawić niektóre z nich, zwłaszcza te znacznie mniej znane, ale nadal niesamowicie fascynujące i często niezbędne do normalnego funkcjonowania ogromnych ilości ludzi. Nawet piwo powstaje z wykorzystaniem GMO. Nie wierzycie? Zapraszam do przeczytania.

Bartosz Nowak
Bartosz Nowak 29 cze, 4 minut czytania, poziom podstawowy+

Bohater na miarę XXI wieku, czyli jak edycja genów ratuje ludzkie życia

Rozwój medycyny to nic innego jak wyścig zbrojeń. Czy kiedyś przestaniemy chorować? Czy wykluczymy z populacji choroby uwarunkowane genetycznie lub nowotwory? Już dziś możemy zauważyć znaczne postępy w szybkiej diagnostyce i wprowadzaniu skutecznych terapii z wykorzystaniem modyfikacji genetycznych. Mimo iż często ratują ludzkie życia, niestety nadal nie mają najlepszej opinii i zaufania wśród sporej części społeczeństwa. Wokół metod inżynierii genetycznej narosło mnóstwo mitów, a „grzebanie w DNA” brzmi groźnie i skomplikowanie.

Dr Joanna Stojak 29 cze, 8 minut czytania, poziom podstawowy+

Analiza jakości i ilości kwasów nukleinowych za pomocą spektrofotometru kroplowego — protokół

Wiele laboratoriów ma problem z izolacją RNA, czasami także i DNA. Ten wstępny etap może zaważyć na powodzeniu lub klęsce całej serii badań, ponieważ zanieczyszczenia kwasów nukleinowych będą przeszkodą dla późniejszych reakcji enzymatycznych. Dlatego niezwykle ważna jest kontrola jakości i ilości kwasów nukleinowych. Jednym z najpowszechniejszych sposobów oceny stężenia i stopnia zanieczyszczenia DNA i RNA jest analiza spektrofotometryczna w zawieszonej kropli.

Dr Marzena Wojtaszewska
Dr Marzena Wojtaszewska 29 cze, 5 minut czytania, poziom zaawansowany

DNA w szczepionkach, czyli o tym, dlaczego nie wyrosną nam skrzydła po spożyciu rosołu z kury

Zastanawialiście się kiedyś, jak to jest, że DNA pochodzące z innych gatunków nie integruje się natychmiast z naszym materiałem genetycznym? Nie wkleja się w cudowny sposób w nasze DNA i nie sprawia, że po spożyciu rosołu wyrastają nam skrzydła ani pióra, nasza skóra nie zmienia koloru, a my nie zmieniamy preferencji żywieniowych i nie zaczynamy dziobać ziarna…?

avatar
Dr Paula Dobosz 29 cze, 5 minut czytania, poziom podstawowy+

Nauka w (nie)wielu odcieniach

Badanie nad syfilisem Uniwersytetu Tuskegee, historia Henrietty Lacks, leczenie bólu, algorytmy opieki zdrowotnej w Stanach Zjednoczonych, wysokie stanowiska na uniwersytetach, a nawet COVID-19 – wszystkie te kwestie, pozornie ze sobą niezwiązane, łączy jeden wspólny mianownik. Mianownik dla nas odległy, niezauważalny, nieistotny. Mianownik umykający nam na co dzień, ponieważ nie jest nam bliski. Nie musimy się z nim mierzyć ani nie jesteśmy jego ofiarami. Jednak, kiedy rozejrzeć się odrobinę dalej poza nasze własne podwórko, okazuje się, że jest wszechobecny. Poznajcie rasizm.

Magda Kopczyńska
Magda Kopczyńska 26 kw., 6 minut czytania, poziom średni